O José Heredia Maya (1947-2010) sas antrego pesko trajo jek angažirime mediatoro maškar payos (gaźe) thaj maškar le Řom, thaj kodolasa sas vov jeg ekscepcionalno źeno: Na numa kaj sas lo o angluno Řom ande Španija, kaj kêrdilo univerzitetosko profesori. Paša kodja sas lo vi o angluno řomano eksperto palaj literatura kaj dikhlja e deskripcija le Řomengi ande literatura le gaźengi katar peski andruji perspektiva.Vi sar poeto arêslja vov peska poezijaka knjigasa »Penar ocono« (1973) jek baro uspexo. Pala kodja ankaladja maj adje trin poezijakê kolekcije: »Poemas indefensos« (1974), »Charol« (1983) thaj »Experiencia y Juicio« (1994). Antrego leski literaturaki bući anklisti 2013 tela o anav »Obra poética completa (poesía y teatro)«.

Maj klaro sar ande leskê poemur, dikhêl pe ande leskê dramaturgoskê buća e amalgamizacijaki tendencija katar diverzni uticaja minoritetoska thaj majoritetoska kulturatar. Specifično peskê spetakularnone flamenkoskê oratorijosa »Camelamos Naquerar (Queremos hablar)« (1976) avilo lo o maj ašundo kontemporarno řomano artisto la Španijako.

Ande kotora »Camelamos Naquerar«, »Macama Jonda« (1983), »Sueño Terral« thaj »Un gitano de ley« (1997) sikhavel pe o performativno xarakteri katar le elementur khêlimos, muzika thaj gilabaimos. Anda l’ diverzni forme katar intermedialiteto thaj medijengi kombinacija, save phanden pe, kêrdol pe kongenialno sama jeg nevo elemento. Sja kodola elementur formirin jeg specifično identiteto. E kombinacija katar o seriozno teatro thaj o źuvindo flamenko sikhavel le José Herediasko paćamos, kaj e muzika sî o a priori kata manušesko aktiviteto thaj sî e maj maladi lingua franca pala jek maškar-etnijako dialogo.

Literatura

Heredia Maya, José (2013): Obra poética completa (poesía y teatro). Granada: Universidad de Granada.

Eder-Jordan, Beate (1993): Geboren bin ich vor Jahrtausenden … Bilderwelten in der Literatur der Roma und Sinti. Klagenfurt: Drava.

Hancock, Ian F. et al. (Hg.) (1998): The roads of the Roma: a PEN anthology of gypsy writers. Hatfield: University of Hertfordshire Press.

Hertrampf, Marina Ortrud M. (2011): »Camelamos naquerar: Literarische Stimmen spanischer Roma-Autoren«. In: Blandfort, Julia/Hertrampf, Marina Ortrud M. (Hg.): Grenzerfahrungen: Roma-Literaturen in der Romania. Berlin: LIT, 169–188, hier: 176–179.