E Margita Nova sas bijandi ando o romano pero (maxala) paśal o foro Liptovsky Mikulas, Slovakija, ando 1935-to berś. Aśal o ekto kotor vaś lako ćhavrutnipe, voj sas barjardi katar e dej kon bijanda la – e ćhej vaś o xarkunari kon fabrikirisarda vastenca i makhipenaske balalja. E Martgita aćhili bi bijanutnengo turjal e berśa 8 thaj ando o Dujto Dunjavako (Lumjako) Maripe. Lako biologikano dad sas phendo kaj mulo ando maripenasko dośkeripe (violensa), thaj laki dej muli kana voj resli źi ka biphako bijanipe. E Margitaki dej mukhla palpale oxto ćhave pe verver berśa, thaj date laki dej phena ekh mangipe ka pesko meripe von te na aven ulavde, kadava naśti te na aćhelas.

Maj anglal te del peski volja te lel pe (suril pe), e Margita sas barjardi źi ka baroberśipe katar e moraviani romani familija vaś o Jozef Holomek, kon, gajda sar dikhlindolas pe, pharuvisarda pesko romano familno alav ando o zumavipe te naśel katar maj durutno prastavipe (persekucija). Źi ando o agor e maripenasko, e buxljardi familija ciknili sade (numa) khajekh katar peske kotoravnenca (źenenca). E averto sas mudarde katar njamcone nazistura thaj lenge Ćexikane dumodavne (kolaboratorja).

O Jozef thaj leski romnja e Anna sas len deśuekh biologikane ćhave. E ekhtane te sasteaćhen źi ka ćhavrutnipe sas e duj murśikane ćhave, o Ruda thaj o Vena, thaj e duj zuvlikane ćhave, e Zofina thaj e Barka, barabari e Margitasa. Palal o maripe, e Zofina sas la parni morkhi, galbeno parne bala, thaj ekh numero tuśirime (tatuirime) pe laki musi. O Jozef thaj e Anna te phenes kaj avgutneste line e Margita ande pesko samalipe te śaj e Barka te avel la amalin te khelel peske lasa, ama von napal line la peske ćhejake, ta gadaleske e Margita thaj e Barka barile ekh averesa sar phenja ando e Margitako maj paluno ćhavrutnipe thaj ternoberśipe.

Kana e Margita kidape e familijasa e Holomek/Hranek kana voj sas paśal deśduje berśengi, voj naśti ginelas aj ramosarelas, soske voj nisar ni geli ande śkola, ama voj śaj korkoro kerelas kherale bukja andrethode xape-keripe thaj gada-thovipe. O Joszef sas źanglo te phenel kaj voj sas leski em e mangli ćhej. Vov, i vov, kerelas xape thaj pekelas bokolorja, thaj i thovelas bare boćije (gremadina) gadenca. E Anna, ando kontrasto, ni kamelas e kherali buki. Voj kamelas te źal avri ka hauzirovat (te bikinel bukja katar ekh vudar ka aver vudar) thaj gadaleske anelas love ande peski familija. Voj kinda materije andar ekh bikinavin (dukjano) thaj geli katar ekh gav ando aver gav te bikinel len aj lel lenge khoj, arne, thaj khajnja. Khajekh drom, voj dikhelas khajekhe gavutnenge pe lenge vasta.

Ekhvare kaj voj aćhili kotor katar peski familija, e Margita sikili vaś lengi kris turjal o maripe, thaj thoda lenge gilja, andre thodi e Ausvicate, ande lako reportoaro. Sar bare źene, voj thaj laki phen e Barka trade źi ande Polonija (Polska) te śaj źan ando Auschwitz. Kana vakjardol pes vaś o avrisikavipe (ekzibicija) savo sikavel kolekcije vaś e dośkerdinenge (viktimonenge) sipenata, e Margita phenel, “Me nisar naśtiv te bistrav kadala cikne minija.”